[637] จาโปติ มชฺเฌ วงฺกกาชทณฺฑสทิสา ธนุวิกติฯ โกทณฺโฑติ วิทฺธทณฺฑา ธนุวิกติฯ
สุรุสุรุวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
7. ปาทุกวคฺควณฺณนา
[647] สตฺตมวคฺเค รุกฺขโต ปติโตติ เอกํ โอลมฺพนสาขํ คเหตฺวา ปติโตฯ ปาฬิยาติ อตฺตโน อาจารปฺปกาสกคนฺถสฺสฯ ธีรตฺถูติ ธี อตฺถุ, นินฺทา โหตูติ อตฺโถฯ วินิปาตนเหตุนาติ วินิปาตนสฺส เหตุภาเวนฯ ตฺวนฺติ อุปโยคตฺเถ ปจฺจตฺตวจนํ, ตํ อิจฺเจว วา ปาโฐฯ อสฺมาติ ปาสาโณฯ
[649] น กเถตพฺพนฺติ เถเรน อตฺตโน กงฺขาฏฺฐานสฺส ปุจฺฉิตตฺตา วุตฺตํฯ ทหรสฺส อตฺถโกสลฺลํ ญาตุํ ปุจฺฉิเตน อุจฺจาสเน นิสินฺนสฺส อาจริยสฺส อนุโยคทานนเยน วตฺตุํ วฏฺฏติฯ
[652] เขเฬน เจตฺถ สิงฺฆาณิกาปิ สงฺคหิตาติ เอตฺถ อุทกคณฺฑุสกํ กตฺวา อุจฺฉุกจวราทิญฺจ มุเขเนว หริตุํ อุทเกสุ ฉฑฺเฑตุํ วฏฺฏตีติ ทฏฺฐพฺพํฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวฯ
ปาทุกวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
เสขิยวณฺณนานโย นิฏฺฐิโตฯ
[655] อธิกรณสมเถสุ จ อิธ วตฺตพฺพํ นตฺถิฯ
อิติ สมนฺตปาสาทิกาย วินยฏฺฐกถาย วิมติวิโนทนิยํ
ภิกฺขุวิภงฺควณฺณนานโย นิฏฺฐิโตฯ
ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ
ภิกฺขุนีวิภงฺควณฺณนา
1. ปาราชิกกณฺฑํ
1. อุพฺภชาณุมณฺฑลิกสิกฺขาปทวณฺณนา
[656] ภิกฺขุนีวิภงฺเค มิคารมาตุยาติ มิคารมาตุ, วิสาขายาติ อตฺโถฯ ปาฬิยํ ‘‘เอหิ ภิกฺขุนีติ ภิกฺขุนี, ตีหิ สรณคมเนหิ อุปสมฺปนฺนาติ ภิกฺขุนี’’ติ อิทํ ภิกฺขุวิภงฺคปาฬิยา สมทสฺสนตฺถํ อฏฺฐครุธมฺมปฺปฏิคฺคหเณน ลทฺธูปสมฺปทํ มหาปชาปติโคตมิญฺเจว ตาย สห นิกฺขนฺตา ภควโต อาณาย ภิกฺขูนญฺเญว สนฺติเก เอกโตอุปสมฺปนฺนา ปญฺจสตสากิยานิโย จ สนฺธาย วุตฺตํฯ ตา หิ ภควตา อานนฺทตฺเถรสฺส ยาจนาย ปพฺพชฺชํ อนุชานนฺเตน ‘‘เอถ ภิกฺขุนิโย, มม สาสเน ตุมฺเหปิ ปวิสถา’’ติ วุตฺตา วิย ชาตาฯ สากิยานิโย เอว สรณสีลานิ ทตฺวา กมฺมวาจาย อุปสมฺปาทิตตฺตา ‘‘ตีหิ สรณคมเนหิ อุปสมฺปนฺนา’’ติ วุตฺตาฯ น หิ เอตาหิ อญฺญา เอหิภิกฺขุนิภาวาทินา อุปสมฺปนฺนา นาม สนฺติฯ ยํ ปน เถรีคาถาสุ ภทฺทาย กุณฺฑลเกสิยา –
‘‘นิหจฺจ ชาณุํ วนฺทิตฺวา, สมฺมุขา อญฺชลิํ อกํ;
‘เอหิ ภทฺเท’ติ มํ อโวจ, สา เม อาสูปสมฺปทา’’ติฯ (เถรีคา. 109) –
วุตฺตํฯ ยญฺจ อปทาเนปิ –
‘‘อายาจิโต ตทา อาห, ‘เอหิ ภทฺเท’ติ นายโก;
ตทาหํ อุปสมฺปนฺนา, ปริตฺตํ โตยมทฺทส’’นฺติฯ (อป. เถรี 2.3.44) –
วุตฺตํฯ ตมฺปิ ‘‘เอหิ ตฺวํ ภิกฺขุนีนํ สนฺติเก ปพฺพชฺชํ, อุปสมฺปทญฺจ คณฺหาหี’’ติ ภควโต อาณา อุปสมฺปทาย การณตฺตา อุปสมฺปทา อโหสีติ อิมมตฺถํ สนฺธาย วุตฺตํฯ